Od jakiegoś czasu trwają prace nad nową Strategii Rozwoju Zrównoważonego Gminy Kłodawa. Przedstawiciele gminy apelują do mieszkańców, żeby się do n ich włączyli. I mają rację, gdyż chodzi o naprawdę ważny dokument. A raczej - dokument, który powinien być i może być ważny, ale pod jednym warunkiem: że jest poważnie traktowany przez władze i obywateli.

Skoro tak, należy sprawdzić, jak do tej pory w naszej gminie jest przestrzegana zasada równomiernego rozwoju, która też jest zapisana w uchwalonej kilkanaście lat temu, ale nadal obowiązującej strategii rozwoju gminy.

Nie ulega wątpliwości, że do obowiązków władz samorządowych należy podejmowanie decyzji w oparciu o rzeczowe, możliwie zobiektywizowane dane. Jeśli obejmą one dostatecznie długi wycinek czasu, na ich podstawie można ocenić, czy planowane inwestycje i podział środków rzeczywiście służą równomiernemu rozwojowi, rozumianemu jako poprawa i wyrównywaniu warunków życia mieszkańców wszystkich grup społecznych oraz miejscowości, czy też utrzymywaniu, a nawet pogłębieniu dysproporcji.

Niestety, ta zasada nie jest respektowana w naszej gminie. Nie są opracowywane wieloletnie plany inwestycyjne i nie analizuje się społeczno-ekonomicznych skutków podejmowanych działań. Nader często ważne i kosztowne decyzje są podejmowane bez głębszej refleksji.

Pod koniec roku 2011 w Urzędzie Gminy zostały sporządzone i przekazane radnym zestawienia wydatków na poszczególne sołectwa obejmujące lata 2007-2011. Przynajmniej część radnych uznała je za bardzo wartościowe, więc Komisja Gospodarki Komunalnej, Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Bezpieczeństwa Publicznego zwróciła się do Pani Wójt z wnioskiem o kontynuowanie prac analitycznych oraz przedstawienie danych za rok 2012. Niestety, ów wniosek nie został zrealizowany, więc w marcu 2014 zwróciłem się o informacje w trybie interpelacji. Na odpowiedź czekałem prawie rok. Kiedy ją wreszcie otrzymałem, zestawiłem dane z obu opracowań w tabelach obejmujących okres od 2007 do 2014, który prawie dokładnie pokrywa się z dwiema kadencjami Wójta oraz Rady Gminy. Komplet tabel jest do pobrania w dziale Pliki, więc tutaj zamieszczam tylko niektóre:

Wydatki inwestycyjne Gminy w podziale na sołectwa, w zaokrągleniu do pełnych złotych, pogrupowane według kadencji

Lp.	Sołectwo	Nakłady na sołectwo w latach:			Udział % sołectwa w nakładach gminy w latach:
		2007-2010	2011-2014	2007-2014	2007-2010	2011-2014	2007-2014
1	Chwalęcice	1.646.820	5.312.582	6.959.402	8,2	14,9	12,5
2	Kłodawa	6.201.086	13.189.554	19.390.640	30,8	37,1	34,8
3	Łośno	1.427.761	1.900.512	3.328.273	7,1	5,3	6.0
4	Mironice	355.176	525.976	881.152	1,8	1,5	1,6
5	Różanki	4.255.904	5.916.805	10.172.709	21,1	16,7	18,3
6	Różanki Szkl.	207.141	223.118	430.259	1,0	0,6	0,8
7	Rybakowo	557.676	890.126	1.447.802	2,8	2,5	2,6
8	Santocko	2.260.938	3.336.656	5.597.594	11,2	9,4	10,0
9	Santoczno	618.239	992.931	1.611.170	3,1	2,8	2,9
10	Wojcieszyce	1.734.664	2.868.611	4.603.275	8,6	8,1	8,3
11	Zdroisko	861.331	357.292	1.218.623	4,3	1,0	2,2
Razem		20.126.736	35.514.163	55.640.899			100,0

Ponieważ sołectwa różnią się m.in. zaludnieniem, należy sprawdzić, jakie nakłady gmina poniosła na każdego mieszkańca:

Wydatki w przeliczeniu na jednego mieszkańca sołectwa pogrupowane według kadencji

Lp.	Sołectwo	Nakłady w zł na 1 mieszkańca w latach:			Nakłady na 1 mieszkańca w stosunku do średniej dla gminy
		2007-2010	2011-2014	2007-2014	2007-2010	2011-2014	2007-2014
1	Chwalęcice	1.819,26	5.357,14	7.176,64	63,2 %	115,9 %	94,0 %
2	Kłodawa	2.828,18	5.176,33	8.004,51	96,8 %	112,0 %	104,8 %
3	Łośno	3.282,72	4.124,04	7.406,76	112,4 %	89,2 %	97,0 %
4	Mironice	3.035,24	4.594,04	7.629,28	103,5 %	99,4 %	99,9 %
5	Różanki	4.105,43	5.350,60	9.456,03	140,6 %	115,8 %	123,8 %
6	Różanki Szkl.	984,83	1.125,45	2.110,28	33,7 %	24,3 %	27,6 %
7	Rybakowo	2.361,12	3.390,81	5.751,93	80,5 %	73,4 %	75,3
8	Santocko	4.001,81	4.814,69	8.816,50	137,0 %	104,1 %	115,5 %
9	Santoczno	2.735,33	4.342,24	7.077,57	93,7 %	93,9 %	92,7 %
10	Wojcieszyce	1.857,72	3.015,93	4.873,65	63,6 %	65,2 %	63,8 %
11	Zdroisko	6.614,09	2.651,39	9.265,48	226,5 %	57,4 %	121,4 %
Razem		2.920,30	4.621,83	7.634,59	100,0 %	100,0 %	100,0 %

Jak widzimy, na jednego mieszkańca sołectwa Różanki przypadło prawie 124% średnich wydatków na obywatela gminy, mieszkaniec Zdroiska "otrzymał" 121,4%, Santocka 115,5%. Wokół średniej oscylują nakłady dotyczące Kłodawy, Mironic, Łośna, Chwalęcic i Santoczna. Znacznie poniżej średniej znalazły się sołectwa Różanki Szklarnia - 27,6%, Wojcieszyce - 63,8% i Rybakowo - 75,3%.

Można powiedzieć, że to nie apteka i że nie da się zapewnić dokładnie takich samych nakładów na każdego obywatela gminy. Zgoda, zwłaszcza że w tym zestawieniu można wyróżnić dwa przypadki szczególne: małe Zdroisko, gdzie na wyniku zaciążyła jedna niezbyt kosztowna inwestycja - Izba Tradycji Kulturowych oraz jeszcze mniejsze Różanki Szklarnię, które nie są pełnowymiarową wsią, lecz raczej osiedlem przyzakładowym. Ale jak wytłumaczyć olbrzymią, bo prawie dwukrotną różnice w nakładach na mieszkańca Różanek i Wojcieszyc? O przypadku, czy (jak w Zdroisku) zaciemnianiu obrazu przez jedną inwestycję trudno mówić, bo są to podobne pod względem wielkości i charakteru miejscowości, a dane dotyczą dostatecznie długiego odcinka czasu.

Kolejny problem: czy i w jaki sposób różnice w nakładach na sołectwa przekładają się na ich rozwój mierzony przyrostem liczby mieszkańców?

Rozwój sołectw pod względem liczby mieszkańców oraz ich udział procentowy w zaludnieniu i podziale nakładów finansowych gminy

Lp.	Sołectwo	Liczba mieszkańców					Przyrost liczby mieszkań- ców 2009-2014	Przeciętny udział w zaludnieniu gminy w latach 2009-2014	Udział w nakładach dla całej gminy w latach 2007-2014
		2009	2011	2012	2013	2014
1	Chwalęcice	911	954	990	1.000	1.023	112	12,9 %	12,5 %
2	Kłodawa	2.151	2.396	2.514	2.604	2.723	572	32,8 %	34,8 %
3	Łośno	447	460	456	465	467	20	6,1 %	6.0 %
4	Mironice	118	113	112	114	119	1	1,5 %	1,6 %
5	Różanki	1.046	1.090	1.099	1.107	1.107	61	14,4 %	18,3 %
6	Różanki Szkl.	200	200	200	198	196	- 6	2,6 %	0,8 %
7	Rybakowo	236	244	250	255	268	32	3,3 %	2,6 %
8	Santocko	589	652	686	711	727	138	8,9 %	10,0 %
9	Santoczno	212	224	233	230	226	14	3,0 %	2,9 %
10	Wojcieszyce	944	937	946	937	956	12	12,5 %	8,3 %
11	Zdroisko	133	137	138	138	133	0	1,8 %	2,2 %
Razem		6.988	7.408	7.624	7.759	7.945	957	100,0 %	100,0 %

Wydaje się, że występuje dość wyraźna korelacja pomiędzy nakładami a wzrostem liczby mieszkańców poszczególnych wsi. Mówiąc inaczej - tam gdzie inwestujemy, mieszkańców przybywa, A skąpienie nakładów w dłuższym czasie prowadzi do zahamowania rozwoju miejscowości.

Najgorsze, że nikt nie kwapi się nad tymi problemami zastanawiać. Rada Gminy jest w swej większości intelektualnie bezpłodna, a wójt Anna Mołodciak stwierdza wręcz, że nie widzi problemu. Cóż, kiedyś to się nazywało arogancja władzy.